еќе втора година Северна Македонија, заедно со Молдавија и Црна Гора, е во друштвото на земји со функционална демократија, според светскиот Индекс на демократијата на угледниот „Економист“, откако од 2016 година беше заглавена во групата „хибридни режими“ во кои ја сместија Никола Груевски и ВМРО-ДПМНЕ како „заробена држава“.
Добиј ги најважните вести, бесплатно на Viber
До 2021 година државата се извлекуваше од блокот обележан со етикетата „хибридни режими“, ситуацијата што на најперверзен начин ја користеа од ВМРО-ДПМНЕ покажувајќи со прстот кон Владата и СДСМ, иако за таа етикета што ѝ се залепи на нашата земја заслугата е исклучиво нивна.
Во индексот на „Економист“ за 2022 година, Северна Македонија е на 72. место, односно едно место погоре од 2021 година. Во споредба со 2020 година кога беше рангирана на 78. место од 167 земји во 2022 година земјата бележи скок од шест места.
Според критериумите по кои се врши рангирањето, Северна Македонија во четири од вкупно пет категории има оценки над просечната од 5,29 индексни поени. И за 2022 година останува најдобра е во делот на изборен процес и плурализам каде што од 7,42 индексот во оваа категорија порасна на 7,83 и бележи континуиран напредок.
Натпросечно сме подобри и во „Функционално владеење“, иако е забележан пад на вредноста, во „Политичка партиципација“, како и во категоријата „Граѓански слободи“, каде што, пак, „Економист“ нотира одреден напредок.
За жал, и во 2022 година најслаб „скор“ државата има во категоријата „Политичка култура“.
„Економист“ ја оценува демократската политичка култура на државите врз основа на неколку индикатори што се однесуваат на степенот на општествен консензус и кохезија во поткрепа на една стабилна и функционална демократија. На ова се надоврзуваат и перцепциите на граѓаните за лидерството коишто ги вклучуваат и тенденциите кон „силни лидери“ што ги игнорираат институциите на демократските општества или, пак, одат во другата крајност како што е приклонувањето кон владеењето од експертска или технократска влада.
На висината на индексот за политичката култура секако влијае и работата на Собранието. Во цела 2022 година од страна на опозицијата, предводена од ВМРО-ДПМНЕ, беа блокирани десетици закони, како и исклучително високиот степен на говор на омраза, повторно во најголема мера поттикнат од политичарите од опозицијата.
Дури и „Економист“ го регистрираше посебно изразениот интензитет и системска организираност кај кампањите со говор на омраза и дезинформации се препознава кога на мета на проблематизирање се стратегиските прашања за Северна Македонија во меѓународното позиционирање на земјата, како што е членството во ЕУ за време на кампањата на опозицијата против „францускиот предлог“.
Зоран Бојаровски за Слободен печат
